Repository of DUTH

Το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και οι πλουτοπαραγωγικοί πόροι (Master thesis)

Ξανθόπουλος, Θωμάς

Η παρούσα εργασία πραγματεύεται τη σχέση της αυτοδιάθεσης με τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους. Σκοπός της είναι να αναδείξει με ποιον τρόπο ένα δικαίωμα, το οποίο αποδίδεται στους λαούς, μπορεί να εφαρμοστεί στην εκμετάλλευση των φυσικών πόρων ενός κράτους. Για μια συνολική προσέγγιση του ζητήματος, είναι απαραίτητη η ανάλυση διαφορετικών εννοιών, οι οποίες ωστόσο συνδέονται μεταξύ τους. Συνεπώς, κρίθηκε σκόπιμος ο διαχωρισμός της εργασίας σε τρία επιμέρους μέρη. Το πρώτο μέρος αναλύει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Προσφέρει μία ιστορική αναδρομή, η οποία ξεκινά από τις πρώτες αναφορές στο περιεχόμενο της έννοιας μέχρι τη θεσμοθέτησή της από τον ΟΗΕ. Εστιάζει κυρίως στην πολιτική διάσταση του δικαιώματος και στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε από τη διεθνή κοινότητα. Στην πορεία, αναλύει τις βασικές θεωρητικές προσεγγίσεις, που έχουν γίνει, τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς τα υποκείμενα, που μπορούν να την επικαλεστούν. Μέσα από το πρώτο μέρος, ο αναγνώστης θα αντιληφθεί την πρακτική της διεθνούς κοινότητας να περιορίζει το περιεχόμενο της αυτοδιάθεσης, φοβούμενη έναν ενδεχόμενο κατακερματισμό των κρατών. Το δεύτερο μέρος επικεντρώνεται στις πλουτοπαραγωγικές πηγές και την οικονομική διάσταση της αυτοδιάθεσης. Αναλύει τον τρόπο με τον οποίο η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά εν τέλει αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι της κρατικής κυριαρχίας. Στο τέλος του δεύτερου μέρους γίνεται μια προσέγγιση στο καίριο ερώτημα του εάν οι λαοί έχουν δικαίωμα επί της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων. Αποδεικνύεται, τελικά, ότι η διαρκής κυριαρχία επί των φυσικών πόρων αποτελεί ένα αδιαμφισβήτητο κρατικό δικαίωμα, στο οποίο, όμως, η διεθνής κοινότητα έχει αναγνωρίσει ορισμένους περιορισμούς. Μία από τις πιο άμεσες εφαρμογές της αυτοδιάθεσης ενός λαού επί των φυσικών του πόρων εντοπίζεται στα δικαιώματα των αυτόχθονων λαών. Στο τρίτο και τελευταίο μέρος, αφού αναλύεται ο λόγος για τον οποίο η διεθνής κοινότητα προστάτευσε τα δικαιώματα των αυτοχθόνων, γίνεται μια όσο το δυνατόν αναλυτικότερη αναφορά στο διεθνές σύστημα προστασίας τους. Με την ολοκλήρωση της εργασίας, ο αναγνώστης θα είναι σε θέση γνωρίζει τον τρόπο με τον οποίο η αυτοδιάθεση επιδρά στην κρατική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων αλλά και να αντιληφθεί ότι πρόκειται για ένα ζήτημα, το οποίο αναμένεται να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο διεθνές δίκαιο της ενέργειας